در پی شکست جمهوری اسلامی در خاموش کردن اعتراض دانشگاهیان و بیم گسترش این اعتراض‌ها، مسمومیت غذایی یک هزار و ۲۰۰ دانشجو در چهار دانشگاه ایران توجه‌ها را جلب کرده است.

از روز دوم تا دهم آذر، یعنی در فاصله کمتر از ۱۰ روز، بیش از یک هزار و ۲۰۰ دانشجو در دانشگاه‌های صنعتی اصفهان، علامه طباطبایی تهران، دانشگاه صنعتی اراک و خوارزمی کرج مسموم شده‌اند. بسیاری از این دانشجویان با علائمی مانند تهوع، استفراغ، دل‌درد و سرگیجه به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند و گزارش شده که خوردن غذای غذاخوری دانشگاه عامل بروز این بحران بوده است.

سازمان امور دانشجویان وزارت علوم،‌ تحقیقات و فناوری ۱۳ آذر در بیانیه‌ای، علت مسمومیت دانشجویان دانشگاه صنعتی اصفهان را «منشا ویروسی» اعلام کرد. این سازمان همچنین اعلام کرد منتظر نتیجه آزمایش‌های مربوط به دو دانشگاه خوارزمی کرج و صنعتی اراک است.

تشکل‌های دانشجویی به این موج گسترده مسمومیت‌ها مشکوک‌اند و گزارش شده است که دانشجویان برخی دانشگاه‌ها از مصرف غذای دانشگاه خودداری کرده‌اند. در همین راستا، گروهی از دانشجویان دانشگاه صنعتی اراک روز شنبه ۱۲ آذر، در اعتراض به این مسئله، سینی‌های غذای خود را روی زمین چیدند.

در مقابل، روزنامه دولتی ایران مسمومیت زنجیره‌ای و گسترده دانشجویان را اقدامی «ضدامنیتی» برای التهاب‌آفرینی در آستانه ۱۶ آذر (روز دانشجو) ارزیابی کرد. این روزنامه نوشت پیمانکاران دانشگاه‌ها مسئولیت پخت و توزیع غذا را برعهده دارند و چنین وقایعی می‌تواند «به‌راحتی فضای دانشگاه را ملتهب کند».

این موضع‌ روزنامه دولتی ایران با نگاه، برداشت و ارزیابی دستگاه‌های امنیتی از این موج مسمومیت‌ دانشجویان همسو است؛ هرچند تاکنون درباره دخالت این دستگاه‌ها به این پرونده و بازداشت احتمالی مقام‌های دانشگاهی یا پیمانکاران تهیه‌کننده غذا گزارشی منتشر نشده است.

دانشجویان و تشکل‌های صنفی به این موضوع از زاویه‌ای متفاوت می‌نگرند و این اتفاق هم‌زمان در چهار دانشگاه را «مشکوک» می‌دانند. هم‌زمانی این موضوع با خیزش سراسری مردم ایران که دانشجویان و دانشگاه‌ها پرچمدار بخش عمده‌ای از آن‌اند، آن هم پیش از آغاز اعتصاب‌ها و اعتراض‌های ۱۴ تا ۱۶ آذر، تردیدها در مورد عمدی بودن آن را افزایش داده است.

این احتمال از آنجا تقویت می‌شود که مقام‌های جمهوری اسلامی در دو ماه گذشته با سفت‌وسخت کردن آیین‌نامه انضباطی دانشگاه‌ها و تشدید برخی محدودیت‌ها و محرومیت‌ها، تلاش کرده‌اند آتش اعتراض‌ها در دانشگاه‌ها را خاموش کنند. تفتیش دانشجویان هنگام ورود، حضور لباس شخصی‌ها در دانشگاه‌ها و تلاش برای برقراری دوباره سیستم تفکیک جنسیتی در غذاخوری‌ها از جمله این اقدام‌های میدانی‌اند.

آن‌طور که گزارش شده است، از زمان آغاز خیزش سراسری مردم ایران، دست‌کم پنج هزار دانشجو به کمیته انضباطی احضار و دست‌کم ۱۸ استاد دانشگاه ممنوع‌الخروج شده‌اند؛ اما هیچ‌کدام این برخورد‌ها و احضار‌ها و محدودیت‌‌ها نه‌تنها نتوانسته اعتراض‌ها در دانشگاه‌ها را متوقف کند، بلکه دانشجویان را برای حضور در اعتصاب‌ها و اعتراض‌های آینده مصمم‌تر هم کرده است.

در این میان، مسمومیت غذایی و نگرانی از به خطر افتادن سلامت دانشجویان می‌تواند به کاهش حضور دانشجویان در دانشگاه‌ها منجر شود. روندی که برخی معتقدند  خواسته مقام‌های جمهوری اسلامی برای خنثی کردن اعتصاب‌های آتی است.

نهاد‌های امنیتی امیدوارند با ایجاد ترس و نگرانی نسبت به سلامت دانشجویان مانع از حضور گسترده دانشجویان در دانشگاه‌ها در روزهای فراخوان ۱۴ تا ۱۶ آذرماه و روز دانشجو شوند.